Najkraća abeceda na svijetu ima samo 12 slova. Ova abeceda zove se Rotokas, stanovnici ostrva Bougainville u Tihom okeanu, najveće u grupi Salomonovih ostrva, govore jezikom kojem pripada.
Najkraća abeceda na svijetu
Pisanje na ostrvu Bougainville uveli su evropski kolonisti u 18. stoljeću, tokom legendarnih putova oko svijeta Jamesa Cook-a i njegovih sljedbenika. Osnova abecede Rotokas je latinica. Slova a, e, g, i, k, o, p, r, s, t, v i u su preuzeta iz njega. Takođe je vredna pažnje činjenica da rotoke sadrže najmanji broj suglasnika - samo sedam.
Jezik je izuzetno rijedak, broj njegovih govornika je samo četiri hiljade ljudi. Lingvisti klasifikuju ovaj jezik kao jednu od istočnopapuanskih grupa papuskih jezika, brojeći oko sedamdeset hiljada govornika. Uprkos tako malom broju govornika Rotokasa, razlikuje se u tri dijalekta: anti, pipinaya i centralni. U jeziku ne postoje semantička naglašavanja i tonovi, a svi samoglasnici imaju kratke i duge oblike. Riječi su naglašene na različitim slogovima, ovisno o njihovom broju. U riječima koje se sastoje od dva ili tri sloga, naglasak je obično na prvom, u riječima od četiri sloga, na prvom ili trećem, a od pet na trećem. Međutim, postoje izuzeci od pravila. Pored toga, ova je abeceda navedena u Guinnessovoj knjizi rekorda kao jezik s najmanje brojeva slova.
Istorija otkrića ostrva Bougainville
Ostrvo Bougainville nalazi se u Tihom okeanu sjeveroistočno od Australije. Dio je ostrvske države Papua Nova Gvineja i pripada grupi Salomonovih ostrva, koja je najveća u grupi. Njegova površina je gotovo 10 hiljada kvadratnih kilometara, što je uporedivo sa teritorijom Kipra. Stanovništvo broji preko 120 hiljada ljudi. Na ostrvu se nalazi jedno od najvećih nalazišta bakra na svetu. Nakon dva neuspješna pokušaja proglašenja neovisnosti, ostrvo je 1997. dobilo status autonomne regije sa širokim ovlastima.
Današnje ime ostrvo je dobilo u čast velikog francuskog moreplovca i pionira Louisa Antoinea de Bougainvillea, koji je vodio prvu francusku ekspediciju oko svijeta oko 1766-1768.
Studije jezika Rotokas
Jezik rotoka je vrlo malo proučavan. Većinu istraživanja jezika izvršili su australijski filolozi Irwin Firchow i Stuart Robinson. Prvi je objavio rezultate istraživanja gramatike Rotokas na engleskom jeziku, a drugi je dugo proučavao osobitosti dijalekata ovog jezika. Dobrim dijelom zahvaljujući spisima Firchowa i Robinsona, Stari zavjet je djelomično preveden na rotokas 1969. godine, a puni tekst Novog zavjeta objavljen je 1982. godine.
